Karnozyna to tworzący się w neiktórych organach człowieka di-peptyd, który syntetyzuje się z β-alaniny i L-histydyny w procesie zainicjowanym przez syntetazę karnozynową z udziałem ATP. Ten typ białka znajduje sę w całym organizmie, przeważnie w miejscach, gdzie występuje najwyższe saldo popytu energetyczne, np. mięśniach kinetycznych, mózgu i sercu. Zatem każdy człowiek ruszający się rekreacyjnie potrzebuje jej w pożywieniu.
Przyjrzałeś się już karnozynie?
Karnozyna to biologicznie aktywna β-alanyl-L-histydyna. Po odjęciu wody daje nawet 20-30 mmol/kg, a w przypadku mięśni poprzecznie prążkowanych stanowi nawet 0,2-0,5% masy. To ile mamy tego związku w komórkach zależy od różnych uwarunkowań: jest wyższy u mężczyzn niż u kobiet, będzie zależeć również od diety, ważny jest ponadto rodzaj mięśni – najwięcej karnozyny znajdzie się we włóknach szybkokurczliwych.
Jak funkcjonuje karnozyna?
Po spożyciu karnozyna wchłania się z jelita cienkiego, a w czasie absorpcji zachodzi jej przejście do L-histydyny i β-alaniny. Warto powiedzieć, iż karnozyna nie jest ograniczona przez barierę krew-mózg i jej stężenie w tkankach w znacznym stopniu jest zależne od suplementacji. Beta-alanyl-L-histydyna to substancja o szerokim zakresie działań biologicznych, m.in.:
– Jest odpowiedzialna za pracę retikularnych kanałów wapniowych w mięśniach szkieletowych;
– Kontroluje balans zasad i kwasów w ważnych tkankach człowieka i zwierząt;
– Obniża szkodliwość jonów metali (np. Co, Fe, Cu, Zn);
– Wyhamowuje aldehydy i wolne rodniki.
Karnozyna jest także możliwym elementem terapeutycznym różnych schorzeń, w których patogenezie ważną rolę odgrywa stres karbonylowy i oksydacyjny, są to np. choroby sercowo-naczyniowe, metabolizmu, czy neurologiczne.
Karnozyna od dawna znajduje zastosowanie jako element suplementacyjny o działaniu wspomagającym regenerację mięśni szkieletowych, obniżającym kumulowanie się kwasu mlekowego oraz zwiększającym moc pracy mięśni. W mięśniach karnozyna działa zwłaszcza jako bufor jonów wodoru, ale i przeciwutlniacz, a więc Reduktor reaktywnych cząstek tlenu. Znane możliwości buforujące karnozyny w czasie wysiłku fizycznego są o wiele większe niż nieorganicznych fosforanów czy dwuwęglanów.
